Muzikaal experiment

Glazen carillon van vier octaven   

De Zingende Toren is een uniek muziekinstrument dat traditie en vernieuwing aan elkaar verbindt. Het glazen klokkenspel bestrijkt met vijftig klokken vier octaven. Het heeft een stokkenklavier en is volledig te bespelen als een traditioneel carillon, met alle bestaande carillonmuziek. Daarnaast is het, bijvoorbeeld door muzikanten die geen beiaardier zijn, ook met een keyboard te bespelen. Voor zover bekend bestaat er nergens op de wereld een glazen carillon. Er zijn kleinere carillons van porselein bekend (o.a. van de firma Meissen) en de Russische tsaar Peter de Grote had een kristallen carillon in zijn paleistuin, maar hiervan is maar één klok bewaard gebleven.

Contrasterende klankschalen

De Zingende Toren bevat nog een instrument: vijftig glazen schalen die in hun klank sterk contrasteren. Sommige hebben herkenbare toonhoogten maar de meeste hebben vreemde bijklanken en interfererende tonen. Dit instrument kan apart, maar ook in samenhang met het carillon bespeeld worden. Hiervoor bestaat nog geen muziek, om de Zingende Toren volledig met beide instrumenten tot klinken te brengen worden jaarlijks compositieopdrachten gegeven. Componist Roderik de Man schreef een handleiding voor componisten en een notatiesysteem voor de klankschalen (te downloaden op de pagina Componisten).

Vernieuwing in aansturing en speltechniek

Beide instrumenten worden aangestuurd met een speciaal voor de Zingende Toren ontwikkeld elektronisch aansturingsysteem, dat gebruikt maakt van kleine servomotoren.  De eis bij de ontwikkeling van dit systeem was dat het ‘aanslaggevoelig’ moest zijn. Groot voordeel van elektronische aansturing is ook dat de beiaardier niet boven in de toren zit, maar beneden op het plein kan spelen. Tussen het publiek, al dat niet met andere muzikanten. Ook voor het klavier is sprake van een innovatie: er is voor het eerst een lineair klavier gebouwd waarbij de toetsen op één lijn liggen en buiten het klavier de hoogte in gaan. Omdat de beneden- en boventoetsen dichter bij elkaar liggen maakt dit een verdere ontwikkeling in speltechniek mogelijk. De Zingende Toren combineert een oude traditie met muzikale en ambachtelijke vernieuwing. Met de bedoeling om muziek te maken voor iedereen die het horen wil: van scholier tot componist, buurtbewoner tot buitenlandse carillonliefhebber.